بررسی انواع گلیم و گلیم فرش ماشینی و دستباف
گلیم یکی از مهم ترین صنایع دستی است که در گذشته به عنوان فرش کاربرد بیشتری داشته است . در مناطقی که بیشتر به دامداری اشتغال داشته اند به دلیل در دسترس بودن الیاف طبیعی بافت گلیم گسترده تر بوده است .
بسیاری از مردم گلیم فرش و زیلو و جاجیم را یکسان می دانند در صورتی که روش بافت این سه متفاوت است . در بافت گلیم از ابریشم و پشم دام ها استفاده می شده است که انواع آن بر اساس منطقه بافت تفاوت دارند .
گلیم های دستباف بر اساس منطقه بافت عبارتند از : گلیم های شاهسون ، هرسین ، لری ، بلوچ ، سنه ، خمسه ، قشقایی ، زرند ، افشار ، ترکمنی و عنبران .
طرح های مشهور به کار رفته در گلیم های دستباف با نام طرح خطی ، شاملو ، شیرکی پیچ ، سفره کردی ، کف ساده ، راه راه و خشتی شناخته می شوند .
با پیشرفت ماشین آلات و تولید فرش های ماشینی ، بافت و تولید گلیم به صورت ماشینی هم رایج شده است . گلیم فرش های ماشینی با عنوان های گلیم فرش ، گلیم فرش متال ، گلیم جاجیم ، گلیم گبه و گلیم گبه عشایری معروف هستند .
درباره انواع گلیم فرش
همانطور که گفته شد گلیم های دستباف بخش عمده ای از صنایع دستی ایران را تشکیل می دهند . هر منطقه از ایران به دلیل روش بافت یا دارا بودن طرح های خاص با گلیم خاصی شهرت دارد .
به عنوان مثال گلیم فرش قشقایی دارای رنگ های تند است و در آن از رنگ های متضاد استفاده شده است و در طرح آن انواع اشکال هندسی به چشم می خورد . در گلیم بلوچ به دلیل شرایط اقلیمی خاص و آرزوی بهره مندی از منابع طبیعی این موضوع را در بافت های خود بیان کرده اند و غالبا رنگ ها تیره را به کار می برند .
در گلیم فرش ماشینی از الیاف های مصنوعی استفاده می شود و به دلیل بافت آسان با استفاده از دستگاه دارای قیمت کمتر نسبت به گلیم های دستباف هستند .
انواع گلیم ماشینی دارای شانه و تراکم ، جنس نخ ، دستگاه بافت و ارتفاع خاب متفاوت هستند و این عامل باعث دسته بندی گلیم های ماشینی شده است .
گلیم های ماشینی دارای طرح های بسیار متنوع هستند و تعدادی از آن ها به صورت طرح برجسته تولید می شوند . در بعضی از این ها از طرح های گلیم دستباف بهره گرفته شده است .
منابع برای مطالعه بیشتر :
